انواع سنگهای ساختمانی
در این بخش نمونههایی از انواع سنگها و کاربرد آنها در ساختمان را شرح میدهیم. نمونههایی از این سنگها عبارتاند از:
سنگهای گرانیت (Granite)
سنگهای گرانیت یکی متداولترین انواع سنگهای ساختمانی از دسته سنگهای آذرین است که چگالی و سختی بالایی دارد و به همین دلیل، جزو سنگهای بادوام محسوب میشود. این سنگها به دلیل هزینه بالای مراحل استخراج، برش و صیقل، قیمت بالایی دارند و معمولاً از آنها بهمنظور زیربنای ساختمان، کف ساختمان، نما و همچنین تزئینات داخل ساختمان استفاده میکنند. گرانیتها بسیار سخت، بادوام و باقابلیت صیقل پذیری بالا هستند و در برابر نفوذ آب و ضربه مقاومت بالایی دارند. یکی از ویژگیهای خاص سنگهای گرانیت قابلیت استفاده برکنار سایر مصالح نظیر فولاد، چوب و شیشه است. مقاومت در برابر حرارت و نفوذ آب باعث میشود بتوانید بهراحتی از این سنگها در دکوراسیون آشپزخانه، سینک روشویی، سینک آشپزخانه، کانتر وکفپوش استفاده کنید. استفاده از گرانیت بهعنوان یکی از انواع سنگهای ساختمانی که در برابر ساییدگی واخوردگی مقاوم است، برای راهپله انتخاب بسیار مناسبی میتواند باشد.
ظاهر گرانيت با توجه به كارانجام شده بر روی سطح نهايي آن ممكن است چكشي، كلنگي، تیشهای يا صيقلي باشد. بهترين نماي سنگهای گرانيت، حالت صيقلي آن است كه زيبايي رنگ و انعكاس کریستالهای آن را نمايش میدهد. سطح گرانيت براثر حرارت و تفاوت ضريب انبساط و انقباض بين اجزاي كريستالي مختلف آن بهصورت سوخته درمیآید. استفاده تلفيقي از گرانیت صيقلي و سوخته در ساختمان به علت تضاد، زيبايي جالبي به وجود میآورد.
سنگهای گرانیت به رنگهای قرمز، سیاه، قهوهای، شکلاتی، صورتی، آبی و سبز وجود دارند و با استفاده از این سنگها میتوان بهراحتی در فضا هارمونی همخوانی ایجاد کرد.
از سنگهای گرانیت براي كف سازي، پیادهروسازی و راهسازی نيز استفاده میشود.
سنگهای آهک (Limestone)
جزو سنگهای رسوبی است و دارای تنوع زیادی هست. سنگهای آهکی در رنگها، شکلها و حتی اندازههای مختلف یافت میشوند. از این سنگها برای کف ساختمانها، پوشش دیوارها و همچنین ساخت ستون و نمای مجسمهها استفاده میشود.
سنگهای تراورتن (Travertine)
این سنگها معمولاً در مناطق گرمسیر بیشتر از سایر مناطق مورداستفاده قرار میگیرند. سنگهای تراورتن به دلیل قابلیت برشکاری و زیبایی خاصی که دارند میتوان از آنها در موارد مختلفی مانند نماکاری و دکوراسیون داخلی ساختمانها استفاده کرد.
سنگ تراورتن نوعی سنگ رسوبی ساختهشده از کلسیت کریستال است و در رنگهای کرم، سفید و خاکستری برای دکوراسیون داخلی و خارجی کاربرد دارد. تراورتنها دارای بافتی متخلخل و رنگهای متنوع و نواری شکل هستند که تنوع رنگی آن به علت اختلاف در ترکیباتی است که در زمان رسوبگذاری در عناصر سنگ وجود دارند. وجود تخلخل در این سنگها باعث شده مقاومت آنها در برابرعواملی مانند انبساط، یخزدگی، انقباض، گرما و… بالا باشد. به علت تخلخل بالای سنگ تراورتن این سنگ از انواع سنگهای ساختمانی مناسب برای کفپوش ساختمانی است زیرا مانع از سرخوردن میشود. سنگهای تراورتن در مقایسه با سنگهای گرانیت قیمت مناسبتری دارد ازاینرو استفاده از آن بسیار رایج است.
تراورتن از تهنشین شدن مواد براثر آب داغ یا آب سرد دربارها ایجادشده است. در حال حاضر 52 معدن فعال تراورتن در کشور موجود میباشد. تراورتن سنگي کلسیمدار است و ازنظر رنگ از سفید تا خاکستری، نقرهای، زرد، قرمز، قهوهای تيره موجود میباشد. سطح تراورتن مناسب جهت بتونه و پُرنمودن، پوليش وآنتيك نمودن میباشد. درعين حال در شرایط آبوهوایی گرم جهت مصارف خارجي میتوان از این سنگها استفاده نمود.
تراورتن چرمی میاندوآب/تراورتن کرم چرمی میاندوآب:
Miandoab leather travertine / Low leather travertine
تراورتن از تهنشین شدن موادمعدنی براثر جریان آب داغ یا آب سرد در غارها ایجادشده است. که شامل استالاکتیت و استالاگمیتاست. تراورتن سنگی کلسیمدار است که ازنظر رنگ از سفید تا خاکستری، نقرهای، زرد، قرمز، قهوهای تیره موجود است.
تراورتن کرم چرمی از رنگهای موردتوجه خریداران است. سطح تراورتن چرمی مناسب آنتیک نمودن است. درعینحال در شرایط آب و هوائی گرم میتوان جهت مصارف خارجی نیز از آن استفاده نمود.
سنگ تراورتن چرمی میاندوآب دارای مقاومت سطحی قابلقبول و استحکام مثالزدنی در بین سنگهای تراورتن است نکته قابلتوجه در خصوص این سنگ گمنانی آن است و به همین دلیل افرادی به سراغ این سنگ میروند که دارای شرایطی چون حرفهای بودن در ساخت، داشتن چشمان تیزبین و مدیران هزینه هستند.
به دلیل عدم پوشش خلل و فرج در سنگهای تراورتن چرمی(آنهم به علت نوع ساب این نوع سنگها) این حفرهها بهمانند عایق صوتی عمل کرده و مانع از انعکاس مستقیم صوت بهویژه در راهروها و راهپلههای ساختمانهای بلند میشود.
همچنین وجود حفره در تراورتن چرمی باعث میشود در هنگام نصب سنگ، ملات سیمانی داخل این حفرات نفوذ کرده و از سقوط سنگ جلوگیری کند. تراورتن چرمی در نماهای بیرونی و داخلی قابلاستفاده است و به دلیل زیبایی طبیعی که این نوع صاب دارد هرروز جلوهای تازه برای مصرفکنندگان و خریداران محترم این نوع سنگ به ارمغان میآورد. همه سنگهای تراورتن بهویژه سنگهای چرمی (حتی نوع میاندوآب آن) برای کف ساختمان بههیچوجه توصیه نمیشود و به همه خریداران و مصرفکنندگان سفارش میشود از استفاده این سنگ در کف سالنها و ساختمانهای خود پرهیز نمایند.
سنگهای آنتیک (antique)
سنگ های آنتیک ازکنارهم قراردادن خردهسنگهای تراورتن با مواد چسبنده ساخته میشوند. سنگهای تراورتن بطورطبیعی و یا در حین فرآیند استخراج از معدن ممکن است شکسته و خرد شوند. معماران و طراحان از این ضایعات بانام سنگ آنتیک برای زیباسازی نمای داخلی و بیرونی ساختمان، کفپوشها، محوطهسازی اماکن تفریحی، باغها و ویلاها استفاده میکنند. سنگهای آنتیک در مقایسه با سایرانواع سنگهای ساختمانی نرمتر و انعطافپذیرتر هستند. وجود تخلخل در سنگهای آنتیک امکان چسبندگی این سنگها بر روی هر نوع دیواری (گچی، سیمانی، سرامیکی و…) ممکن میسازد. سنگهای آنتیک نسبت به تغییرات محیطی، یخزدگی، رطوبت، فشار، خراش، سائیدگی و آتش مقاوم هستند. به علت مقاومت بالا در برابر گرما از آن برای زیباسازی فضای خارجی شومینهها استفاده میشود.
سنگهای کوارتزیت (Quartzite)
سنگهای کوارتزیت نوعی سنگ دگرگونی بسیار سخت هستند که براثر دگرگونی ماسهسنگها در فشار و گرمای بسیار زیادی در لایههای زمین به وجود آمدهاند. این سنگ سطحی زبر و سخت بلوری دارد و در رنگهای قرمز، خاکستری و قهوهای موجوداست.
سنگهای کوارتزیت از انواع سنگهای ساختمانی با ظاهری شبیه به سنگهای مرمریت ولی مقاومتر و مشابه سنگهای گرانیت ولی سختتر هستند. قیمت سنگهای کوارتزیت نسبت به سایر سنگها پایینتر است. این سنگها به علت مقاومت در برابر هوازدگی برای پوشش دیوارها، نماکاری ساختمان، مرمت دیوارها و کفپوشها گزینه مناسبی هستند. همچنین در دکوراسیون داخل خانه مثل آشپزخانه، پذیرایی و سرویس بهداشتی نیز کاربرد دارند.
سنگهای مرمر (onyx)
سنگهای مرمر نوعی سنگ آهکی هستند که تحتفشار و حرارت بهواسطه تبلور مجدد هنگام دگرگونی سنگهای آهکی ایجاد میشوند. این نوع سنگها، هم بهصورت یکدست و هم بارگه (به دلیل ناخالصیهایی که در سنگآهک اولیه وجود داشته) و در رنگهای متنوع یافت میشوند.
سنگهای مرمر در رنگهایی مانند قرمز، زرد، سفید، خاکستری، ارغوانی، سبز و… وجود دارند.
سنگهای مرمر صیقل پذیری بالایی دارند و به دلیل جلای بالا و رنگهای زیبا مناسب برای دکوراسیون داخلی، کفپوش، ستونها، پلهها و تزئینات داخل ساختمان میباشند.
سطح درخشان و نگهداری و شستشوی آسان سنگهای مرمر، آن را مناسب کاربرد در آشپزخانه میکند. البته قیمت سنگ مرمر در مقایسه با سایر سنگهایی که در دکوراسیون داخلی ساختمانها بکار میروند بالاتر است. مقاومت اين سنگها در برابر هوازدگي، گازها و بارانهای اسيدي كم است.
سنگهای مرمریت (Marbel)
یکی دیگر از انواع سنگهای ساختمانی سنگ مرمریت یا ماربل است. این سنگها، سنگی آهکی رسوبی هستند آگاهی با سنگهای مرمر اشتباه گرفته میشوند اما درواقع هیچ شباهتی به سنگ مرمر ندارند چون سنگ مرمر از دگرگونی سنگآهک بوجود آمده ولی مرمریت رسوبی است.
سنگهای مرمریت به سه دسته سنگ چینی، سنگ کریستال و سنگ ابری دستهبندی میشوند.
سنگهای مرمریت چینی بافتی ریزدانه و بلورین دارند و به سه نوع چینی سفید، چینی کریستال و چینی خاکستری تقسیم میشوند. سنگهای مرمریت کریستال بافتی دانهدرشت و بلورین دارند و سنگهای مرمریت ابری نیز از نوارهای غیر موازی حاصل از تجمع کانیهای روشن و تیره تشکیلشدهاند.
این نوع سنگها به نسبت سنگهای دیگر سبکتر هستند اما دارای دوام بالاتری میباشند. سنگهای مرمریت، مقاومت بالایی در برابر هوازدگی و بارانهای اسیدی ندارند وبه همین دلیل برای ساخت نمای ساختمان و یا استفاده در خارج ساختمان توصیه نمیشوند. اما به دلیل تنوع و زیبایی خاصی که دارند میتوانند در قسمتهای مختلف داخلی ساختمان مثل کفپوش، دیوار پوش، دیوار پارکینگ و دیوارهای راهپله مورداستفاده قرار بگیرند. از رایجترین انواع سنگهای مرمریت ساختمانی، سنگ مرمریت دهبید است. سنگ مرمریت دهبید با طرح یکدست، رنگ زیبا و سطحی بسیار براق و ساب خورده طرفداران زیادی دارد.
سنگهای کنگلومرا
سنگهای مرمریت کنگلومرا به سنگهایی هستند که از به هم چسبیدن ذرات ریزودرشت سنگ به وجود میآیند و عموماً این سنگها به رنگ قرمز یا ترکیبی از رنگ قرمز در طبیعت یافت میشوند. تفاوت سنگهای کنگلومرا در میزان پُررنگی و کمرنگی رنگ قرمز و درشتی و ریزی سنگهای تشکیلدهنده آنها است.
سنگهای کنگلومرا بسیار سخت بوده و جذب آب پایینی دارند و معمولاً در کارخانههای سنگبری از دیسکهای مخصوص جهت بریدن این سنگها استفاده میشود که غالباً دیسکهای گرانیت بُر، توان بریدن این سنگها رادارند.
سنگهای کنگلومرا به دلیل داشتن رنگ گرم قرمز خود برای پوشش کف ساختمانهای اداری و تجاری، رستورانها و هتلها و لابی برجهای بلند، بسیار زیبا و مناسب هستند.
ازجمله موارد استفاده از سنگهای کنگلومرا در صنعت ساختمانسازی و شهرسازی: سنگفرش کاریهای درونی ساختمان، نماسازی داخل ساختمان، پلکان سازی، هنرهای مذهبی، سنگفرش اماکن متبرکه، نماسازیهای شهری (مانند سنگفرش میدانها، خیابانها، پروژههای شهرسازی)، مبلمان کاری مراکزتجاری و اماکن اقامتی، مجتمعهای معماری تزئینی، گالریها، پلهها، گلدانها، سنگفرشها، آبخوریها، یادوارهها، نیمکتها و انواع سنگفرشهای سنتی را میتوان نام برد.
ماسهسنگها (Sand Stone)
ماسهسنگها حاصل تهنشینی ماسهها درکل رودخانهها یا جویبارها هستند. این سنگها جزء سنگهای رسوبی هستند و از پیوند دانههای سیلیسی حاصل میشوند.
ماسهسنگها به رنگهای سفید، خاکستری، قرمز، قهوهای، زرد و قهوهای مایل به قرمز وجود دارند و به دلیل تطبیقپذیری بالا یکی از انواع سنگهای ساختمانی هستند که در داخل و خارج ساختمان مورداستفاده قرار میگیرند.
کاربرد عمده ماسهسنگها در ساخت استخرها، پاسیوها و بالکنها میباشد اما میتوان از آنها در پوشش کفها، دیوارها و حتی سقف استفاده کرد.
سنگهای گابرو (Gabro)
سنگهای گابرو نوعی سنگ آذرین درونی هستند که غالباً رنگ تیره و بافت درشتی دارند. و بهرنگهای خاكستري مايل به سبز، سبز و گاهي سیاهرنگ وجود دارد.
این نوع سنگها در برابر هوازدگی مقاوم هستند و به همین دلیل میتوان از آنها برای پوشش نما و کف ساختمانها، پلها و تونلها استفاده کرد. همچنین این نوع سنگها بهمنظور ساخت کانترکابینت و یا تزئینات درون ساختمان نیز مورداستفاده قرار میگیرند.
سنگهای دیوریت (Diorite)
سنگهای دیوریت نوعی سنگ آذرین درشتدانه هستند که غالباً دارای بافت همشکل و هماندازه میباشند. از سنگهای ديوريت براي سنگ نما، سنگ پله و پوشش كف ساختمانها و نیز در جادهسازی استفاده میکنند. رنگ اين سنگها اغلب خاكستري، خاكستري تيره و گاهی خاكستري مايل به سبز است.
سنگ اِزاره Plinth stone))
از سنگ اِزاره پاسنگ تیشه یا مثنی به دلیل قابلیت نفوذپذیری پایینی که دارد بهعنوان روکش حفاظتی دیوار از کف ساختمان تا ارتفاع یک متری در صنعت ساختمانسازی استفاده میشود.
این سنگها عنصری تزیینی و ساختمانی هستند که در اکثر بناهای تاریخی ایران مشاهده و گونههای مختلف آن با سبک معماری و عناصر تزیینی متداول در هر دوره هماهنگ بوده است. امروزه قرنیز جایگزین اِزارههای قدیمی شده است. درمعماری گذشته ایران توجه به فایدهمندی حتی در ظاهر اشیاء، موجب شده بود که قسمتهایی چون اِزاره که جنبه عایقسازی دیوار را داشت با تزییناتی از قبیل کاشیهای رنگارنگ و حجاریهای زیبا در قالب اثری فرهنگی و هویتبخش جلوهنمایی کنند.
*در نصب سنگهای اِزاره، بند سنگها باید در کنار یکدیگر اصطلاحاً درز شوند یعنی سنگ بایستی 90 درجه کامل باشد بهطوریکه نتوان تیغی را دربند سنگها جای داد.
سطح نمای سنگ اِزاره به دو صورت صیقلی و یا ناهموار است. سنگ اِزاره مسطح معمولاً در یک رج به کار میروند و گاهی هم در 2 یا 3 رج با رعایت پیوند روی یکدیگر نصب میشوند.
معمولاً ارتفاع سنگ اِزاره تا 20 سانتیمتر انتخاب میشود. پس از نصب پشت آنها دوغاب ماسه سیمان ریخته میشود تا این سنگها کاملاً پر شوند و پسازآن دیوار با پیشآمدگی یا تورفتگی و یا حتی همسطح از سنگ اِزاره بنا میگردد.
سنگ گیوتین یا قیچی (Guillotine stone)
از این نوع سنگها به علت زیبایی خاصی که دارند، معمولاً در نما و طراحیهای داخلی ساختمانها مورداستفاده قرار میگیرند.
سنگ گیوتین (قیچی) جزء سنگهای دکوراتیو و آنتیکی است که از قطعات پروفیل شکل سنگهای تراورتن، مرمریت و یا ترا اونیکس با تنوع طرح و رنگبندیهای مختلف تولید میشود. سطح خارجی این سنگها صاف بوده که برای نصب روی دیوار توسط چسب سنگ بکار میرود و بخش داخلی آنکه حالت نامنظم و ناصافی طبیعی خود را دارد در نمای داخلی و خارجی ساختمان بکار میرود.
سنگ گیوتین از پرکاربردترین مصالحی است که به دلیل زیبایی، قیمت مناسب، توانایی قرارگرفتن درکنار مصالح دیگر (مانند سنگهای صیقلی، چوب (ترموود)، کاغذدیواری و غیره) و کوتاه بودن زمان اجرا، موردتوجه معماران و مجریان قرارگرفته است.
این سنگها قابلنصب بر روی کاشی، دیوارهای گچی و سیمانی بهوسیله چسب سنگ و یا ملات ماسه سیمان میباشند.
موارد مصرف سنگهای گیوتین:
- استفاده در نماسازی خارجی ساختمان
- طراحی دکوراسیون داخلی منزل، دفتر کار، مغازه (ویترین اماکن تجاری)
- نصب بر روی دیوار پشت تلویزیون جهت نمای تزئینی داخل ساختمان
سنگ اسلب طبیعی (Natural slab stone)
سنگ اسلب طبیعی محصولی طبیعی است که مشخصه آن نوع و ترکیب موادمعدنی تشکیلدهنده آن است. این سنگ یکی از انواع سنگهای ساختمانی است که هیچگونه آلاینده مضر برای سلامتی ندارد. به همین دلیل از آن میتوان در محیطهایی مانند آشپزخانه بهراحتی استفاده کرد.
سنگ اسلب آتشزا نیست و بهنگام آتشسوزی هیچ ماده خطرناک مضر برای سلامتی تولید نمیکند و ازاینرو نیازی به پوششهای شیمیایی، مواد اشباع کننده و یا انواع روکشها ندارد.
این سنگ ساختمانی در انواع رنگها، ساختارها و بافتهای مختلف در دسترس است؛ بنابراین معماران با طیف وسیعی از انتخاب روبرو هستند تا از آن برای هر نوع فضا و نمایی استفاده کنند.
از موارد کاربرد و استفاده این نوع سنگها میتوان بهعنوان سنگ تزئینی در دیوارها و پوشش کف ساختمانها را نام برد.
سنگ تووف (Tuff)
این سنگها از انواع سنگهای خاکسترآتشفشان بوده که به علت چسبندگی کم ذرات آن در اثر هوازدگی پوستهپوسته میشوند و بهصورت دانههای ریز جدا میشوند. سنگهای تووف را به علت سبزی چشمنوازی که دارد برای دیوار سازی، پارک سازی و ديوارهای حائل استفاده میکنند.
سنگ لاشه (Carcass)
سنگ لاشهسنگی است که شکل خاصی نداشته و به همان صورتی که از معدن آورده میشود بکار میرود و کاربرد آن در زیرسازیها، پر کردن فاصله بين سنگها و کفسازیهای خشن محدود میشود.
سنگ قواره (Slate)
سنگ قواره سنگی است که از سنگ لاشه به دست میآید و در کارگاههای ساختمانی باکمی تیشهکاری ابعاد و گوشههای منظمی به آن میدهند.از سنگ قواره برای ساخت ديوارهای باربر، جدولسازی و کف سازیهایی که نياز به کمی نماسازی دارند استفاده میشود.
سنگ بادبُر (malon)
سنگ بادبُر یا مالون سنگی است که با تیشهکاری کاملاً شکل منظمی يافته و بهویژه یکطرف آن شکل صاف به خود میگیرد. سنگهای بادبُر را در تونل سازی، پلسازی، جدولسازی، ديوارهای باربر و غیر باربر، فرش کف و پله و پوشش نمای خارجی ساختمان استفاده میکنند. ويکی از عمدهترین کاربردهای مهندسی سنگ لاشه ومالون بهویژه در نقاط کوهستانی اجرای قوسهای سنگی است که در پلها، درگاهها و طاق زيرين دالانهای سنگی مورد مصرف قرار میگیرند.
سنگ پلاک (plaque)
برای نماسازی در سطوح از سنگ پلاک استفاده میشود. برای تهيه سنگ پلاک سنگ قله را در کارگاه سنگبری به ضخامتهای موردنظر برش داده و سپس آن را تا حد آينه شدن ساب میدهند. سنگهای پلاک تزئيناتی ارزان را از تراورتن و سنگهای گرانقیمت را از گرانیت و مرمر انتخاب میکنند. سنگ پلاک را برای تزئينات داخل و خارج ساختمان و برای پوشش کف، ديوار و پله، کف پنجره، کنار و زير دیوار گچی، ساخت وسايل تزئيناتی مانند گلدان، شمعدان و غیره استفاده میکنند.
پاسخ